-
Fihrist
“`html
Boşanmada Ortak Malların Bölüşümü Nasıl Yapılır?
Boşanma süreci, eşlerin hayatlarının en zorlu dönemlerinden biridir. Ancak, boşanmanın getirdiği duygusal yükün yanı sıra, malvarlığına ilişkin anlaşmazlıklar da önemli bir sorun teşkil edebilir. Türkiye’de boşanma davalarında ortak malların (evlilik birliği içinde edinilen mallar) nasıl bölüştürüleceği, tarafların anlaşması halinde kolayca çözülebilecek bir konu olabileceği gibi, anlaşmazlık durumunda ise mahkeme tarafından belirlenecek bir usule tabi olabilir. Bu makalede, boşanmada ortak malların bölüşümüne ilişkin yasal düzenlemeler, farklı yöntemler ve dikkat edilmesi gereken noktalar detaylı bir şekilde incelenecektir.
Boşanmada Ortak Mallar Nedir?
Boşanmada ortak mallar, evlilik süresi boyunca eşlerin birlikte edindikleri, ortak bir çabaya dayalı olarak elde edilen tüm malvarlığıdır. Bu mallar, evlilik sözleşmesi yapılmış olsalar bile, evlilik birliği içinde edinilmiş sayılır. Bu kategoriye giren mallar şunları içerir:
- Konut ve arsa gibi taşınmaz mallar
- Bankalardaki hesaplar (yatırım, birikim, kredi hesapları vb.)
- Menkul kıymetler (hisse senetleri, tahviller, hisseler vb.)
- Taşınabilir mallar (araba, mobilya, elektronik eşya, takı, saat vb.)
- Emeklilik hakları ve diğer sosyal haklar
- Borçlar (evlilik birliği içinde edinilen borçlar)
Önemli bir not: Evlilik sözleşmesi yapılmışsa, sözleşmedeki hükümler ortak malların edinimi ve bölüşümü üzerinde öncelikli bir etkiye sahip olacaktır. Ancak, sözleşme bulunmadığında, genel boşanma kanunları uygulanır.
Anlaşmalı Boşanmada Ortak Malların Bölüşümü
Eğer eşler boşanma sürecinde anlaşmaya varabilirlerse, ortak malların bölüşümü genellikle daha kolay ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. Anlaşmalı boşanmada, taraflar ortak malların nasıl bölüştürüleceğine dair bir mutabakat oluştururlar. Bu mutabakat, mahkemeye sunulur ve hakim tarafından onaylanır. Örneğin, bir çift evlilik süresince edindikleri konutu, kadın eşin lehine, diğer tüm malleri ise eşit olarak paylaşmaya karar verebilirler. Bu mutabakat, tarafların ekonomik durumları, ihtiyaçları ve evlilik süresince yaptıkları katkılar dikkate alınarak oluşturulmalıdır.
Ancak, bu mutabakatın hukuki geçerliliği sağlamak için, mahkemenin onayına alınması gerekmektedir. Mahkeme, mutabakatın tarafların haklarını yeterince koruduğundan ve adil bir şekilde oluşturulduğundan emin olur. Eğer mahkeme, mutabakatın tarafların çıkarlarına aykırı olduğunu düşünürse, mutabakatı kabul etmeyebilir ve kendi kararını verebilir.
Yargılama Usulü Boşanmada Ortak Malların Bölüşümü
Eğer eşler ortak malların nasıl bölüştürüleceğine dair anlaşmaya varamazlarsa, mahkeme kendi kararını verir. Bu durumda, mahkeme, aşağıdaki yöntemlerden birini veya birkaçını kullanarak ortak malların bölüşümünü gerçekleştirir:
- Paylaştırma: Bu yöntem, ortak malların değerinin belirlenmesi ve bu değerin eşler arasında paylaştırılması anlamına gelir. Değerleme, bağımsız bir değerleme uzmanı tarafından yapılır. Örneğin, bir konutun değeri 500.000 TL olarak tespit edilirse, eşler bu değeri yarı yarıya paylaşabilirler.
- Paylaşma: Bu yöntem, malların doğrudan eşler arasında paylaşılması anlamına gelir. Bu yöntem genellikle taşınabilir mallar için kullanılır. Örneğin, eşler araba ve mobilyaları eşit olarak paylaşabilirler.
- Bir eşin lehine paylaşma: Bu yöntem, bir eşin diğer eşe göre daha fazla katkıda bulunduğu durumlarda uygulanabilir. Örneğin, bir eşin evde çalışması ve çocuk bakımıyla ilgilenmesi durumunda, mahkeme konutu ve diğer önemli malları bu eşin lehine paylaşabilir.
- Eşit Paylaşım: Bu yöntem, tüm malların eşit olarak paylaşılması anlamına gelir. Bu yöntem genellikle banka hesapları ve menkul kıymetler gibi değerinin belirlenmesi zor olan mallar için kullanılır.
Mahkeme, karar verirken tarafların ekonomik durumlarını, evlilik süresince yaptıkları katkıları, çocukların ihtiyaçlarını ve diğer ilgili faktörleri dikkate alır. Türkiye’de boşanma davalarında, mahkeme kararları genellikle 606 Sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’na dayanır.
Ortak Malların Değerlendirilmesi
Ortak malların doğru bir şekilde değerlenmesi, adil bir bölüşüm için kritik öneme sahiptir. Değerleme, bağımsız bir değerleme uzmanı tarafından yapılmalıdır. Değerleme uzmanı, malın piyasa değerini, kullanım değerini veya değiştirilmez değerini dikkate alabilir. Örneğin, bir konutun değerini belirlerken, bulunduğu bölgenin emlak piyasası koşulları, konutun yaşı, durumu ve özellikleri gibi faktörler göz önünde bulundurulur. Bank hesaplarındaki değerler ise, hesaplardaki bakiye üzerinden hesaplanır. Menkul kıymetlerin değeri ise, piyasa fiyatlarına göre belirlenir.
Örnek Durum
Bir çift, 10 yıllık evlilikleri boyunca birlikte bir ev satın almış ve bir araba edinmişlerdir. Evlilik sözleşmeleri bulunmamaktadır. Eşler, ev ve arabanın paylaşımı konusunda anlaşamıyorlar. Mahkeme, evin değerini 600.000 TL olarak tespit eder. Eşlerin gelirleri ve çocuklarının ihtiyaçları dikkate alınarak, evin 70.000 TL’si kadın eşin lehine, geri kalan 530.000 TL ise erkek eşin lehine paylaşılmasına karar verilebilir. Araba ise, eşler arasında eşit olarak paylaş
